Ervaringen uitwisselen, ideeën bespreken en inspiratie door een namiddag rechtstreeks met elkaar in gesprek te gaan over participatieve budgetten. Dat was het doel van onze “Ronde Tafel Begroting”, waar 14 afgevaardigden van lokale besturen verzamelden rond 2 gemodereerde ronde tafels.
In dit eerste deel bespreken we hoe het informeren van de burgers de eerste stap is. In deel 2 lees je hoe je start met het betrekken van de burgers!
Transparantie is de eerste stap naar participatie
Wim van De Wakkere Burger startte de namiddag door te stellen dat ‘het transparant informeren van burgers’ de eerste stap is naar participatie. Leren wandelen voor je begint met lopen, is het mantra. Hij lichtte toe hoe Je Gemeente Telt er voor kan zorgen dat adviesraden, belangenorganisaties, burgers én administratie zinvolle informatie over het lokale budget ter beschikking krijgt.
“Informatie is de onderbouw van elk traject”, gaf Wim aan. “We evolueren immers van ‘mee-weten’ over ‘mee-praten’ tot ‘mee-beslissen’”. Deze niveaus van betrokkenheid worden ook gekoppeld aan een grotere nood voor overleg. Waar ‘mee-weten’ zich nog afspeelt op het niveau van het individu, is er bij ‘mee-beslissen’ nood aan een bredere betrokkenheid.
Kansen en bedreigingen voor budget transparantie
Sommige voorbeelden van budgetparticipatie spreken tot de verbeelding van menig beleid. Denk maar aan de burgerbegroting van het district Antwerpen waar 10% van het budget ingevuld wordt via een participatietraject.
Tijdens de ronde tafel gesprekken noteerden we echter ook al heel wat barrières rond het transparant maken van het budget. Zo wordt men mogelijks geconfronteerd met een spanningsveld tussen verschillende deelgemeenten en interne desinformatie over budgetten. Niet alle lokale besturen hebben immers een goed zicht op hun eigen budgetverdelingen.
Voorbereiding is het halve werk
Lokale overheden die starten of gestart zijn met budget transparantie waarschuwden voor enkele valkuilen waar je rekening mee moet houden wanneer je inzet op transparantie.
- Intern draagvlak is belangrijk, niet elke dienst is even blij met openbare informatie.
- Verwacht je aan vragen burgers: burgers die informatie krijgen zullen ook meer informatie vragen.
- Communiceer duidelijk wat de burger kan verwachten: geef aan waar er wel of geen inspraak mogelijk is, of wat bijvoorbeeld buiten de lokale bevoegdheid valt.
De cases studies gaven respectievelijk inzichten in het algemeen embedden van participatie (stad Geel), participatie in functie van ruimtelijke ordening (gemeente Kampenhout) en burgerbegrotingen (district Antwerpen).
Een meerjarenplan met witruimte
Ook het transparant communiceren van het meerjarenplan komt aan bod. Verschillende deelnemers geven aan dat men zich er soms in vast rijdt. “We kunnen niet voorspellen hoe elk jaar zal verlopen, maar burgers zijn het gewoon dat ze een masterplan krijgen”. De consensus van de groep luidde dat men vooral moet focussen op het ontwikkelen van een visie. Maak duidelijk aan de burger welke impact je wil hebben met je plan.
Een meerjarenplan met witruimte om in te spelen op gebeurtenissen en evoluties kan een oplossing bieden. Je communiceert helder en transparant over wat vastligt, waar wel of geen verdere inspraak voorzien is en wat nog niet beslist is. Ook hier kan Je Gemeente Telt bij helpen, door er de vastgelegde projecten en hun impact op het budget te publiceren.
Jouw burgers of belanghebbenden betrekken?
Tree company begeleidt online participatie. Ontdek onze manier van werken en het Bpart participatieplatform via een vrijblijvende afspraak.
